De zoektocht naar een thema voor het extra dikke zomernummer was niet moeilijk: het hing overduidelijk in de lucht. De tentoonstelling onder de titel ‘Van God los?’ in het Catharijneconvent over de ‘onstuimige jaren zestig’ van de vorige eeuw was de ene reden. De andere vonden we in het recente boek van Gerben Heitink Een doorbraak in de tijd over diezelfde jaren zestig. Die welhaast mythische jaren zestig dus, waarin zoveel veranderde, daarover gaat het.

We beginnen met een verslag van Reinier Gosker die de tentoonstelling in Utrecht bezocht. Toen bij thuiskomst de nieuwe ‘Sacks’ op de deurmat lag, bleek dat hem aanleiding te geven voor een interessante bespiegeling. Udo Doedens neemt ons mee door het boek van Heitink. Het blijkt dat hij diens enthousiasme voor de verworvenheden van dit decennium niet deelt.

Een belangrijke vraag is natuurlijk wanneer die Sixties nu eigenlijk in Nederland begonnen? De onlangs op Van Gennep gepromoveerde Gerrit van Meijeren (ook langs deze weg een felicitatie!) weet dat begin aardig nauwkeurig aan te wijzen rond half juni 1966. Hoe dat zit en hoe Van Gennep daarop reageerde, wordt prachtig beschreven.

En ja, dan is er nog veel meer dat allemaal gerelateerd is aan de jaren zestig: het gaat over Vaticanum II, over de aflevering van De Gids uit 1967 over het onbehagen – maar liefst drie auteurs (Wessel, Doevendans en Westerduin) haken daarbij aan –, over de roman Kruispunt van Franzen, de kritiek van Houellebecq op de jaren zestig, Dorothee Sölle en zelfs nog over The Beatles met hun liedje Eleanor Rigby.

Het grapje zegt dat wie actieve herinneringen aan de jaren zestig heeft, die jaren niet werkelijk heeft beleefd. De meeste redactieleden hebben geen herinnering aan die jaren zestig, maar dat heeft een andere reden dan dat zij die jaren in een wazige, psychedelische roes hebben doorschreden. De meeste redactieleden waren er gewoon nog niet. Bij een gebrek aan actieve herinneringen biedt een archief gelukkig uitkomst en opnieuw wilde Jilles de Klerk in de oude nummers duiken om er diverse bloemen voor u te plukken – zo kan de lezer zelf achteraf vaststellen of In de Waagschaal die jaren werkelijk heeft beleefd …

Niels den Hertog

In de Waagschaal, jaargang 51, nr. 7. 2 juli 2022