In zijn Commentaar schrijft At Polhuis onder het kopje ‘Back tot Basics’ over de plannen voor de PKN 2025. Je zou kunnen zeggen dat meerdere artikelen in dit nummer gedragen worden door de noodzaak als kerk en theologie Back tot Basics te gaan.

Caspar Visser ’t Hooft ontving ooit van zijn beroemde grootvader een brief over de Islam, wat voor hem de aanleiding vormt een paar verstandige dingen te zeggen over de interreligieuze dialoog: samen eten en samen praten, ja, en daarin van elkaar leren – maar ook terug naar de bron en daarover niet zwijgen.

Maarten den Dulk las De tragedie voorbij van Karel Hanhart, waarin Marcus twee keer als Jezus-leerling langskomt: eenmaal als jonge pamflettist in het verlengde van de opwekkingbeweging van Johannes de Doper, en eenmaal als oudere getuige van de Romeinse overmacht en de geboorte van een nieuwe hoop. Ik vermoed dat vele lezers van de waagschaal zich mét Den Dulk in deze Marcus herkennen.

Ook Albert Schweitzer ging terug naar de bron, in zijn zoektocht naar het fundament van de menselijke ethiek, zo toont Willem van de Kamp aan: Jezus’ belangeloze liefde voor ons mensen vormt de basis voor Schweitzers beroemde universele ethiek van de ‘eerbied voor het leven’. En Willem Maarten Dekker interviewde de vertaler in het Duits van Miskottes ‘Edda en Thora’. Als er één boek is dat back tot de basics wilde gaan, dan wellicht dit…

We willen ook vooruit. De Knijff mediteert over Jezus’ onderscheiden van de geesten; komt dan niet vanzelf de Verlichting in zicht als vrucht van dit getuigenis? At Polhuis las met instemming vier preken van Ter Schegget, een theoloog die de Verlichting trouw bleef in het onderscheiden van waarheid en ideologie. Wie verlichting zegt, zegt ook medische wetenschap. In zijn cultureel gewicht analyseert Udo Doedens hoe in het Goudse ziekenhuis het ene beeld van gezondheid stilletjes het andere vervangt… Dat niet elke vooruitgang een verbetering is, is ook de praktische wijsheid waarmee Marijke van Selm in dit nummer haar rijke serie over Van Koetsveld besluit. Dat relativeert onmiddelijk de afstand tussen een predikant van toen en van nu. Toch mijmert Doedens even bij de reuzen van weleer…

Naar voor, naar achter – maar het lied gaat omhoog. Gerard van Zanden bespreekt met enige verbazing de bundel ‘Hemelhoog’. En let u even op de mededelingen!

Wessel ten Boom

In de Waagschaal – maakt geen verschil