TEKSTEN VOOR DE TOEKOMST

Van Marijke de Bruijne verscheen eind vorig jaar, na Liederen voor de toekomst uit 2005 (2e druk 2007) een nieuw boek: Teksten voor de toekomst. Zij heeft zoals ze in het voorwoord schrijft, gezocht ‘naar tekens, beelden en sporen die ook in een moderne samenleving verwijzen naar een groter geheel waarin wij geborgen kunnen zijn, naar een zingevend kader.’

Zij deed dit ‘vanuit de kennis en het levensgevoel van de verstedelijkte wereld van nu’.

Het boek begint met een aantal teksten voor (kerk)diensten, De Viering: aanvangs- en slotteksten; bij de lezingen; bij een moment van stilte; bij de gebeden; en bij de tien geboden, door haar ‘de tien grondregels’ genoemd. De tweede afdeling is gewijd aan De Geest van God en de Wijsheid. De derde heet Vreugde en Liefde, over de vreugdevolle dingen in ons leven, zoals: de geboorte van een kind; de schoonheid van de aarde; als leed is geleden. De vierde is gewijd aan Het Kwaad. De vijfde aan Verdriet en dood, hier zijn o.a. aangrijpende ‘teksten bij een overleden kindje’ te vinden. De zesde heet De stad, met o.a.: gebouwen als ruimteschepen; hoog waar ik woon; een grijze vlakke zee van duizend daken. Dan Kennis en geloof en tenslotte teksten over Mysterie, eindigend met twee liederen met noten erbij: Ontzag en eerbied en Alles is goed zoals het is: ‘lied bij die zeldzame momenten van innerlijke vrede’.

Ik ben onder de indruk van het boek, omdat de teksten zo zuiver verwoord zijn, zonder vrome praatjes en zonder cliché’s. Ze doen recht aan het lijden van mensen, bijvoorbeeld in het ‘eert uw vader en uw moeder’, welke grondregel zo vaak misbruikt is als machtsmiddel. In Verdriet en dood komt het lijden natuurlijk ook uitvoerig aan de orde. De teksten geven geen goedkope troost, maar verwoorden het verdriet. Dat alleen troost al. Ook de manier waarop het scheppingsverhaal verteld wordt is erg boeiend: De aarde, hoe die is begonnen, in het gedeelte De Geest van God en de Wijsheid.

De teksten bij de vieringen zijn volgens mij bijzonder bruikbaar. Er wordt over een kerkdienst gesproken als over ‘dit uit de tijd apart gezette uur’. Ik voel het precies zo, het is een uur om op te ademen. Dit boek zal ook goed voldoen als persoonlijk meditatieboek.

Ik heb een klein beetje moeite met het Jij en Jou zeggen tegen God, maar dat zal mijn gevorderde leeftijd wel zijn. Een woord als ‘bio-industrie’ treft mij als storend, vooral omdat het in deze over het algemeen toch poëtische teksten een niet uit te spreken onmelodieus woord is. Het is overigens heel goed dat in deze teksten voor de toekomst de stad nadrukkelijk genoemd wordt.

Ik eindig met een bijzonder mooie tekst:

Bij een moment van stilte:

Als de woorden gesproken,
de dingen gezegd,
geluk genoten,
het lijden geleden,
het leven geleefd is,

het zoeken gedaan,
het vinden gevonden,
de klanken geklonken,
muziek rond gezongen,
verlangen gestild is,

valt alles samen
in stilte die vol is,
rustpunt, krachtpunt, zegen,
in het roezige, haastige, vervreemdende leven.
Dat het zo mag worden,
dat het zo mag zijn.

Amen zegt mijn ziel daarop!

Laura Reedijk-Boersma

Marijke de Bruijne, Teksten voor de toekomst, Kok Kampen, 2008.