COMMENTAAR (Inbraken)

Inbraken zijn inbreuken op de onze rechtsstaat en ondergraven het democratisch proces. Wie er voor op komt heeft geen verweer als ´rechtse´ actievoerders alle dossiers stelen van asielzoekers die op het punt staan hun generaal pardon te krijgen. Dat is de stelling van Wijnand Duijvendak. Er is veel discussie ontstaan over de jaren 80, maar over deze stelling blijft het tamelijk stil. Dat is jammer. Duijvendak lijkt een sterk argument te hebben, maar is dat wel zo?

Het lijkt mij helder. Een inbraak om een generaal pardon te frustreren dient ten stelligste afgewezen te worden. Dat is inderdaad een inbreuk op de rechtsstaat en het democratisch proces. Die beide hebben geleid tot de beslissing een generaal pardon te verlenen. De procesgang is openbaar en helder. Wie dat frustreert speelt eigen rechter. Niet te tolereren in de rechtsstaat.

Betekent dat nu dat daarmee elke inbraak veroordeeld is, inclusief met terugwerkende kracht de Bluf-inbraak? Ik ben daar niet zo zeker van. Ook nu nog ben ik blij dat er toen feiten boven water kwamen die de toenmalige verantwoordelijken liever verborgen hielden. De inbraak (niet het openbaar maken van namen) diende het democratische proces. Het democratische proces werd niet daardoor maar door de politiek verantwoordelijkheden ondergraven.

In onze geschiedenis (tot in ons volkslied aan toe) weten we dat de overheid als staatsmacht, of die nu links of rechts is, telkens het gevaar loopt ´tyrannie´ te worden. Daarmee bedoel ik de overheid die er niet van en voor de burgers is, maar voor wie de burgers te manipuleren objecten zijn. Dan dient er verzet te zijn. Dan dient men de wetten die de overheid stelt om zijn eigen macht en monopolie veilig te stellen kritisch te bejegenen. Daarom is het van belang de optie van verzet, inclusief inbraken, open houden. Duijvendaks redenering mag daarvoor geen belemmering worden.

In dit verband verwijs ik naar een recent commentaar in Trouw (4-8-08). Daarin wordt gesproken over de Wet Openbaar Bestuur. Een wet bedoeld om mogelijke geheime acties van de overheid boven water te krijgen. Prima wet, lijkt mij. In de praktijk blijkt dat de wet slecht functioneert. Ik citeer: ´Journalisten die nogal eens een beroep doen op deze wet, moeten vaak maanden, zo niet jaren op een fatsoenlijke reactie wachten`. Als er al gereageerd wordt, dan wordt men, zo is de ervaring, vaak met een kluitje in het riet gestuurd. Ook de komende aanpassing van de wet, zal niet veel verbetering geven, schat Trouw in. Wie dat denkt, ´komt andermaal bedrogen uit´.

Wie ondergraaft nu de rechtsstaat en het democratische proces? Tegen deze achtergrond lijkt het mij toch verstandig de optie van een inbraak, infiltratie niet op te geven. Niet lichtzinnig, dat spreekt vanzelf. Alle opties die de rechtsstaat geeft, moeten gebruikt worden, maar als dan nog niets helpt om informatie die voor burgers, die mondig in het democratische proces willen meepraten, boven water te krijgen, dan blijven er maar weinig andere middelen over om juist dat democratische proces te dienen.

AP