Johannes 5: 1-9b

Het einde van de strenge lockdown luidt een tijd van feesten in. We kunnen weer op vakantie en op reis, om de vrijheid en de vrije tijd te vieren. En tijdens de sportzomer (EK en OS) en festivals is er volop gelegenheid het feest van de saamhorigheid te beleven.
Ook Jezus gaat naar Jeruzalem voor een feest. Maar hij is de poort nog niet door of hij stuit op een plek waar het leven niet bepaald een feest is. Bethesda is een verzamelplaats van zieken en misvormden, lammen en blinden. Er is wel uitzicht op genezing, maar niet voor allemaal. Alleen wie als eerste het bewegende water bereikt, kan zijn lot te boven komen. Gedeelde smart is halve smart geldt hier niet. Het is jij of ik. En dan is de keuze snel gemaakt. Daarin verschilt het leven van wie in Bethesda opgenomen zijn niet van dat van wieA midden in de samenleving staan. In het gevecht van het leven wint uiteindelijk alleen de snelste, de slimste, de sterkste.
Ook Jezus redt slechts één man. Die ene wel, de anderen niet. Maar Hij kiest niet de snelste, de slimste of de sterkste, maar een man die zich al achtendertig jaar vergeefs naar het water spoedt.  Nooit eens de eerste, nooit een keer de snelste. Bij Jezus wordt deze laatste de eerste. In Deuteronomium 2:14 staat dat Gods volk achtendertig jaar door de woestijn trok voordat het bij het beloofde land aankwam. Met zijn achtendertig jaar lange, vergeefse poging het verlossende water te bereiken, staat deze ene man voor het hele volk. Het gaat in deze ene niet om de enkeling, maar om de belofte voor allen.
Jezus vraagt de man of hij gezond wil worden. Welke zieke wil dat niet? Karl Barth omschreef gezondheid eens als de kracht om mens te zijn. Dan is medische gezondheid, hoe belangrijk en heerlijk ook, niet het hoogste doel. Dan is gezondheid alles wat helpt om voluit mens te zijn en ziekte wat dat in de weg staat. Zo bezien zijn er zieken die gezond zijn. Zij weten het leven te leven. En zijn er die medisch niets mankeren, maar aan het echte leven niet toekomen. Jezus geeft deze man de kracht om op te staan. En hij grijpt dat met beide handen aan. Zo wordt zijn leven een feest. Hij viert dat op de sabbat, de dag van de vrijheid, en in de tempel, de plek van de saamhorigheid van God en mensen.

Jilles de Klerk

In de Waagschaal, jaargang 50, nr. 7. 3 juli 2021