VAN DE REDACTIE

Krijtstrepen – nu eens niet op de pakken van ministers (of van coaches bij het voetballen!), maar op het veld waarop theologie bedreven wordt. Onze redacteur Van der Kooi trekt die in zijn boek Tegenwoordigheid van Geest, dat door onze redacteur Peter Verbaan besproken wordt. – Je hoort wel vaker dat we toe zijn aan een theologie van de Geest en dat zou wel eens erg waar kunnen zijn. Rens Kopmels denkt verder over ons lichaam en komt dan ook op de seksualiteit te spreken: er komt van zijn hand nog een artikel hierover. Dan de tweede aflevering van Barths exegese van Marcus 13 in de winter van 1939-40.

Taal! Daarover gaat het gedicht van Hanneke Lankhorst, neerlandica in Delft. Maar daarover gaat het ook in de reactie van Mirjam Vermeij, werkzaam bij het NBG, op Karel Deurloo. Ook de briefwisseling tussen Machteld de Mik en Bernard Prakke, en de bijdragen van Daan Thoomes en Hans Blankesteijn over poesjes, hebben daarmee te maken, al vindt laatstgenoemde dat je een sprookje ook best besnijden/dopen kunt. Bource staat stil bij de betekenissen van het woord kabinet, tien, volgens Van Dale. Den Boer verteld dat Auden het de enige politieke plicht van een schrijver vond zijn moedertaal zuiver te gebruiken.

Naast de meditatie van de De Knijff en het commentaar van AP noem ik het artkel van Wessel ten Boom die poogt Luthers antisemitisme te peilen. Luther hield geen rekening met Gods trouw aan “gans Israël” (Rom. 11:25-29), wat Calvijn in Institutie IV/16-14 wèl doet. Graag maak ik nog eens attent op Heiko A. Oberman, Wurzeln des Antisemitismus, Berlin 1981. Oberman gaat ook uitvoerig in op Luthers scheldkannodes op de Joden. Zijn opvatting, héél kort samengevat: wanneer Luther tekeergaat tegen de eigengerechtigheid van de Joden keert hij zich óók tegen de eigengerechtigheid van de christenen. Voor christenen die zich verbeelden boven hun eigen streven naar eigengerechtigheid uit te zijn gekomen, wordt Luthers antisemitisme levensgevaarlijk.

Tot slot nog iets anders. Max Schukken (1941-2006), predikant in de deelgemeente Barneveld, was van plan preken over de Openbaring te bundelen en uit te geven. Hij heeft zijn plan niet helemaal uit kunnen voeren, maar na zijn overwachte overlijden hebben zijn vrouw en zijn dochter het werk afgemaakt en de bundel is in druk verschenen, onder de titel Vóórzeggingen uit de Achterdorpstraat. Uit die twee accenten op de o’s blijkt al hoe hij de Openbaring leest; in dat boek worden geen voorspellingen gedaan maar wordt ons vóór-gezegd wat wij van de geschiedenis mogen geloven. Zijn preken zijn goed doordacht en tegelijk heel eenvoudig.

Wie deze bundel bestellen wil sture e-mail naar douwe.nynkeorange.nl. Hij kost e 9.50 en wie het over de post toegestuurd wil krijgen betaald e 11,40. Wanneer u dat laatste wil: een mail naar het aangegeven adres met eigen adresgegevens. Dan e 11,40 overmaken op giro 83.84.404 t.n.v. mevrouw B. Schukken-Stronks te Barneveld.

Wanneer het volgende nummer van ons tijdschrift verschijnt is het al weer bijna Pasen.

A.A. Spijkerboer